Bu yazımızda biyomimetik konusuna değinip bazı örnekler vereceğiz. Hepimizin bildiği gibi insanoğlu eskiden beri doğayı gözlemlemiş ve doğayı anlamaya çalışmıştır. Büyük buluşlara baktığımızda yer çekimi kanunu, suyun kaldırma kuvveti, dünyanın kendi çevresinde dönmesi vb. ilk aşamada insanlık doğayı anlamaya çalışmış ve doğanın sistemini çözmeye başlamıştır. Gerçekleştirdiği bu buluşlar sayesinde icatlar geliştirmiş ve zamanla bu kavram yetersiz hale gelince inovasyon kavramını geliştirmiştir.
Vestel firmasının ceosu şöyle bir açıklama yapmıştı. “Ürettiğimiz ürünlerin %90′ ı inovasyon % 10u icat”. İnsanlık bu ve bunun gibi kavramları bulmaya ve tüketmeye devam edecek.
Peki bu ürünler nasıl üretiliyor? İnsanlığın sahip olduğu güçle mi? Yada karmaşık aletlerle deneylerin gerçekleştirildiği laboratuvarlar mı? Belki bazen cevap evet olsa bile iş dönüp dolaşıp doğayı taklit olayına geliyor.
Eğer önceki yıllarda öğrencilerinize nanoteknoloji konusunu işlediyseniz, Lotus bitkisinden bahsetmemiş olmanız mucize gibi bir şey düşünsenize insanlık lotus bitkisini fark etmeseydi nanoteknolojiyi belkide hiç duymayacaktık. Hani şu yaprakları ıslanmayan sadece köklerinden su ihtiyacını karşılayan lotus bitkisini. Evet çaktırmadan doğanın taklit edilmesi ile ilgili ilk örneğimizi vermiş olduk. Haklısınız lotus bitkisi sayesinde artık ıslanmayan kumaşlar üretebiliyoruz. 5 sene kadar elinizi sürmeden temiz duran dış cephe boyalarının akıl babası yine lotus bitkisi. Bir yerlerde lotus isimli bir marka görürseniz muhtemelen kirlenmeyen, ıslanmayan, dayanıklı maddeler satıyorlar, bilesiniz.
Gelelim başka bir örneğe sarı salkım isimli bir kuşumuza bu sevgili kuşu halkımız sarı asma olarak isimlendirmiş olsa da ilgimizi çeken özelliği nedir biliyor musunuz? Sadece 70 gram yakıtla 3000 km yol gitmekte. Hadi canım sende dediğinizi duyar gibiyim. Gazetelerde 5 tl ile 100 km gidecek olan elektriikli milli gururlarımzı duyunca göğsümüz kabarsa da sevgili kuşumuz açk ara önde. Olsun yine de bize esin kaynağı olmaya devam edecek.
Başka bir örnek yılanlardan gelsin. Bunları biliyor musunuz köşelerinin en ünlülerinden birisidir yılanlar. çünkü yılanlar bir derecenin üç yüzde biri orannda ısı farkını algılayabilecek kadar yetenekli ve donanımlı yaratılmışlardr.
Belgesellerde izlemişsinizdir saniyede 1000 kez kanat çırpan sinekleri onlarda biyomimetik biliminin efsanelerinden.
Aşağıdaki söz biyomimetik bilimini bir kaç cümleyle çök güzel anlatmış. Sözü söyleyen batılı olunca daha bir etkili olur diye koymadım adamlar çalışıyor yalan değil 😀
“İcatlarımızın en iyilerinin çoğu, ya aynen diğer canlılardan taklit edilmiştir ya da onlar tarafından zaten kullanılmaktadır. Henüz gezegenimizi paylaştığımız çok sayıda canlı organizmanın sadece küçük bir kısmını keşfedebildik.” (Wild Technology, Phil Gates, s. 5)
Örnekler o kadar çok ki anlat anlat bitmez. Gelelim ABD film endüstrisine milyar dolarlar kazandıran örümcek abimize. Örümce ağın çelik kalınlığında yaptığımızda çelikten tam tamına 5 kat daha güçlü oluyor ve ağırlığı 330 gramı da aşmıyor. İlham verici değil mi çok hafif ama çok dayanıklı bir malzeme, üstelik kendi uzunluğunun 4-5 katı kadarda esnesin daha ne olsun. “Bundan iyisi şam’da kayısı” Bunlar söyleyen ünlü ABD bilim derisi Science News’ olunca daha bir etkili olur sanırım. Bizler isviçreli bilim adamlarının söylemesine bayılıyoruz ne yapım 😀
Detayına girmeden bir kaç örnek daha verelim.
- Cırt cırt bantlar pıtrak isimli bir bitkiden esinlenmiş.
- Deniz kabuklularının dayanıklı olmasından faydalanarak dayanıklı seramikler yapılması üzerinde çalışmalar devam ediyor.
- Karınca yuvalarını taklit eden zimbabwe’de çöl sıcağında klimasız fstık gibi serin kalan binalar yapılmış. Öyle zimbabwe diyip geçmeyeceksin. Demek ki neymiş herşeyi japonlar bulmamış. 😀
- Marpho kelebeğinin ışıkla ilişkisi sayesinde boya kullanılmayan tekstil ürünleri üretilmiş.
- Binlerce çekirge göç derken hiç çarpışmadığından dolayı bir otomobil firması kaza yapmayan araç hedefiyle yola çıkmış.
- Gerçi sensörler sayesinde takip mesafesini çözeli çok oldu.
- Timsah derilerinden esinlenilerek yapılan solar sistemler.
Gelelim sonuç bölümüne hepimiz önceki programda şundan şıkayet ettik. Yapacak birşey bulamıyoruz diye bu yazıdan bence anlaşlması gereken mesela eğer ki araştırırsak, anlatacak çok şeyimiz var. Bu konuyu ben 10 dk anlatırım biter derseniz hedef kitlemizde yoksunuz. Ama inanın ki bu konu 2 derste doyamayacağınız anlat anlat bitmeyecek bir konu lütfen okuyun lütfen…
Yazımızı beğendiyseniz lüffen paylaşın gruplarda olmayan öğrencilerimiz öğretmenlerimize de ulaşsın. Blog yazılarmız devam edecek. Herşey dersimiz için. Makaleleri istediğiniz yerde paylaşabilirsiniz buna sitelerinizde dahil. Küçücük bir yerinde adımızı yazmanız yeterli. Sağlıcakla
