İçindekiler
Proje Türleri
Proje; Önceden belirlenmiş bir süre içerisinde; değişim yaratmayı hedefleyen, birbiriyle ilişkili amaç ve hedefleri olan, uygulanması sonucunda çeşitli ürünlerin elde edildiği bir çalışmadır.
Sorun Temelli Projeler
Bu proje bulma yönteminde herhangi bir sorun belirlenir ve çözümüne yönelik projeler geliştirilir. Okullarda yapılan bir çok proje bu mantıkla oluşturulmaktadır. Özellikle Teknoloji ve Tasarım dersinde öğretmenlerimizden sorunlara çözüm bulmaları konusunda beklentiler oluşturmaktadır. Ben açıkçası bu proje türünün insan doğasına aykırı olduğunu düşünenlerdenim. Sorunlar listelenir, bazı sorunlar detaylandırılır. Seçilen bir soruna sınıfça yada tek başına bir çözüm üretilmesi istenir. Aynı sorun üzerinde düşünüldüğünde birden fazla çözüm çıkabilmektedir. Seçilen çözümlerden bir tanesi üzerinde çalışmak daha verimli sonuçlar vermektedir.
Örnek vermek gerekirse: Sorun : Yüksek yerlerdeki eşyaları alamamak.
Çözüm : Alçalıp yükselen bir nesne tasarlamak.
Örneğimizde görüldüğü gibi sorunun net tanımlanması çok önemlidir. Biz burada yüksek yerlerdeki eşyalar yerine yüksek yerlerdeki eşyalara erişememek diyerek sorunu netleştirdik. Bu durum bir doktorun doğru teşhis koymasına benzer. Doğru teşhis doğru çözüm getirir.
İnovatif Projeler
Bu projede ana mantık şudur. Herhangi bir nesneye, hizmete, pazarlama yöntemine odaklan ve daha iyi, daha kullanışlı olması için fikirler geliştirerek projelendir.
Örneğin İnovatif Masa :
Projeye dönüşmüş hali renk değiştiren masa ve diğer bazı masa örnekleri
Bu proje türünde sorun çözmek konuşulmasa bile eninde sonunda daha iyi bir ürün ve hizmet çıkacağı için beraberinde bir yada birden çok sorunu çözmüş olacaktır.
Araştırma ve Deneysel Projeler
Araştırma konusu olabilecek herhangi bir soru ele alınarak kanıtlamaya yönelik deneylere ve araştırmalara yer verilir. Bu proje türü özellikle Fen ve Teknoloji, Matematik, Türkçe, Sosyal Bilgiler gibi dersler için çok uygundur. Sorun yerine soru cümlesinin yazılması kısmı en önemli aşamasıdır. Araştırma konusu belirlendikten sonra süreç oldukça hızlanmaktadır. Bu nedenle doğru sorular sorabilmek çok önemlidir. Tübitak 4006 fuarlarının en önemli var olma amaçlarından birisi de araştırma projelerinin yaygınlaşmadır. Araştırma projelerinde hipotez yani sonuç beklentisine gore deneysel süreç oluşturulur. Şimdi bunu bir örnekle açıklayalım.
Örnek Soru ve Araştırma konusu “Çikolata İnsanın Daha Mutlu Olmasını Sağlar mı_?
Bu proje konusunda çikolata tüketen ve tüketmeyen insanların karşılaştırılması sonucu elde edilen veriler rapora dönüştürülebilir.
Daha önce yapılan bir öğrenci projesinden bahsedelim. Soru : Sigara canlıların gelişimini ve sağlığını olumsuz etkiler mi?
Bu konuda şöyle bir deney düzeneği kurulmuştur. Birinci bitki sigaralı ortamda, diğeri sigarasız ortamda ve son olarak diğer bir bitki daha az sigara dumanı barındıran ortamda bekletilmiştir. Bu konunun hipotezi sigaranın zararlı olduğudur. Deney sonuçlarında sigara ortamında bekletilen bitkilerin daha az gelişme gösterdiği kanıtlanmıştır. Bu proje bu benim eserim yarışmasında bölge finaline seçilmiştir.
Toplumsal Sorumluluk (Duyarlılık) Projeleri
Bu proje türü kamu kuruluşları, firmalar veya dernekler tarafından korunması ve yaygınlaştırılmasının toplum yararına olduğu olaylar için yapılmaktadır. Bu proje örnekleri firmaların toplumla daha güçlü bağlar kurmasını sağladığı çok tercih ettiği projelerdir.
İsterseniz bazı örnekleri sizinle paylaşalım
- Bu anlamda nurlar içinde yatsın ilk akla gelen kişi Hayrettin Karaca ve kurmuş olduğu tema vakfıdır.
“Türkiye Çöl Olmasın” sloganıyla kurduğu TEMA vakfi projesi sayesinde daha yeşil bir ülkenin hayalini kurmaya devam ediyoruz. Bugün Türkiye’nin 81 ilinde TEMA Vakfı bağışçıları sayesinde oluşturulan en az bir orman bulunuyor. 1992’den bugüne kadar yaklaşık 27 bin futbol sahası büyüklüğü alanda 22,3 milyon fidanı toprakla buluşturdu. 22 bin futbol sahası büyüklüğünde bir alanda 700 milyon meşe palamudu ekti.
İkinci örneğimiz “Haydi Kızlar Okula” isimli MEB projesi. Bu sayede özellikle kırsal alanda okula gidemeyen binlerce kız çocuğumuz okula devam etme fırsatı bulmuşlardır.
Aslında toplumsal sorumluluk projeleri basil başına bir konu olduğu için bazı örneklerle bu proje türü ile ilgili örneklerini bitirelim.
- Opet – Temiz Tuvalet. …
- Doğuş Otomotiv – Trafik Hayattır. …
- Eti – Eti Çocuk Tiyatrosu. …
- Doğan Gazetecilik – Baba Beni Okula Gönder. …
- Vodafone – Düşler Akademisi. …
- Koç – Meslek Lisesi Memleket Meselesi. …
- Hürriyet – Aile İçi Şiddete Son. …
- Mercedes – Her Kızımız Bir Yıldız.
Konu temelli projeler
Son olarak konu temelli projelerden bahsedelim. Bu proje türünde herhangi bir konu üzerinde detaylı düşünme yapılarak yaygınlaşması sağlanır. Özellikle ders materyali hazırlama konusunda çok işe yaramaktadır.
Örnek Konu : Fen dersinde hücre konusu daha akılda kalıcı nasıl anlatılabilir. Bu konudan çıkılarak dersle ilgili bir araç gereç yada ders yöntemi geliştirilebilir.
