Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) sürekli dillendirdiği ezberci olmayan üreten, sorgulayan, düşünen öğrenciyetiştirnek istediği kelimesini yakın zamanda çok duymaya başladık. Özellikle taslak müfredat programları açıklandıktan sonra bir çok kanalda, gazete de manşet olarak sürekli STEM geliyor, MEB, STEM eğitimine geçiyor gibi şeyler görmeye başladık. Peki bu çok duymaya başladığımız STEM kavramının gerçek anlamı nedir? Ne ifade ediyor. Bu yazımızda bundan bahsetmeye çalışacağız.
STEM markaların özellikle eski zamanda çok kullandığı marka isimleri bulma yöntemlerinden biriyle ortaya çıkmış. Marka bilgisi olan arkadaşlarımız bilecektir. Eskiden markalar sahiplerinin isimlerinin baş harflerini kullanarak marka oluştururlardı. Örnek DYO : Dursun Yaşaroğulları Mudo : Mustafa Doğan. Neyse konumuz bu değil zamanı geldiğinde böyle ilginç marka hikayelerinden bahsederiz.
STEM bu yöntemle oluşturulmuş bir kelime ve emin olun artık yeni moda kavramımız olacak. Kısaca STEM : İngilizce Science (Fen), Technology (Teknoloji), Engineering (Mühendislik) ve Mathematics (Matematik) kelimelerinin baş harflerinden oluşuyor.
STEM yöntemi eğitimde nasıl kullanılacak?
Tabi demin bahsettiğimiz gibi olay sadece baş harflerini birleştirmekle kalmıyor. Bu dört kavramı (Fen, Teknoloji, Mühendislik, Matematik) kullanmak gerekiyor. Tabi bizde işler genelde olması gerektiği gibi yürümediği için sistemin hemen başında sorunlar ortaya çıkmaya başladı.
Bu dört kavram gerçek anlamda uzmanlık gerektiren kavramlar olduğu için hepsinin tek derste yada tek öğretmende bulunması mümkün değil. Yapılması gereken Fen, Matematik ve Teknoloji Tasarım öğretmenlerinin, hatta Görsel Sanatlar ve Bilişim öğretmenlerinin ortak uygulayabileceği bir program hazırlamak olmalıyken bu işi sadece fen öğretmenlerinin belki de biraz teknoloji tasarım öğretmenlerinin uygulamasını beklemek gibi bir yanılgıya düşmüş olduk. Tabi zaman içinde bu durum ister istemez değişmek zorunda…
Çünkü ister TEOG olsun , ister SBS, OKS adı her ne olursa olsun sadece %10’luk kesimin kazandığı diğerlerinin kaybettiği sistemler eninde sonunda bitmek zorundadır. Burada doğru olarak yapımlası gereken ilkokuldan itibaren uygulanacak birbiriyle örtüşen bir ders programına geçmek olmalıdır.
Gazetelerde STEM tam olarak anlaşılamadığı için genelde şöyle yorumlar yapılıyor. Öğrenciler artık mucit olacaklar, deney yapacaklar vs. Oysa zaten bu bahsedilen şeyler çoğu derste yapılıyor. Belki arkadaşlar inovasyon kavramının sadece bizim dersimizde geçtiğini düşünecekler ama Sosyal Bilgiler konularında bile İnovasyon var. Hemde üzerinde öyle yüzeysel de değil. Peki bu yapılıyorsa şimdi ki bu sistemde değişen ne olacak. Tam olarak STEM’ E geçildiğinde öğrenci bir çok dersle işbirliği yapmak zorunda kalacak. Tasarlayacak, çizecek, fen öğretmeniyle deney yapacak, matematik öğretmeniyle matematiksel hesaplamalarını yapacak, tasarım öğretmeniyle uygulamasını yapacak. Yeri geldiğinde mühendislik hesaplamalarını kullanacak. Bunu uygulayabilir miyiz? Sınav sistemleri olduğu sürece biraz zor görünüyor. Ama ümitvar olmakta fayda var.
Çünkü hepimiz biliyoruz ki, Fen deneydir. Bir çok fen öğretmeni program yoğunluğundan dolayı deney yapamamakta hatta deney yapmaya başladıkları zaman TEOG konuları geri kalacağından veli baskısı görmekte, veli baskısı olmasa bile kendi zümrelerinden baskı görmektedir. 25 Hafta teorik konu anlatmak zorunda olan fen ve teknoloji öğretmenleri 5 haftada “Hadi çocuklar proje yapıyoruz” dediklerinde öğrenciler yüzlerine eminim anlamsız bakacaklardır. Bu aynı zamanda fen öğretmenlerine haksızlıktır.
Hali hazırda Teknoloji Tasarım dersi inovasyon kavramı üzerinde yoğun şekilde eğitim vermekte ve konusu tam anlamıyla proje yapmak olan yenilikçi bir derstir. Gazetelerde ballandıra ballandıra anlatılan, düşünme, sorgulama, inovasyon, patent kelimelerini Teknoloji Tasarım öğretmenleri isimleri gibi öğreneli çok oldu. Yeni uygulanacak olan bu sistemde doğru olan Fen öğretmeninin deneysel özelliğini, Teknoloji Tasarım öğretmeninin proje bilgisini, Matematik öğretmeninin teorik ve pratik hesaplamalarını ve bilişim öğretmenlerinn kodlama özelliklerini ve Görsel Sanatlar öğretmenlerinin sanatsal yeteneklerini kullanmak gerekiyor.
Bu organizasyonda en kritik rol Teknoloji Tasarım öğretmenlerinindir çünkü, öğrencilere sinai fikir sürecini yaşatmak teknoloji tasarım öğretmenlerinin en iyi yaptığı iştir. En kısa zamanda yanlıştan dönülüp bu sisteme geöilmesi bütün branşları mutlu edecektir.
Peki hangi ülkeler STEM eğitim sistemini kullanılıyor?
Herşeyi japonlar yapıyordu ya evet sanırım haklısınız STEM’siz yapamazlardı. Endüstri devi Almanya, Çin ve ABD de aynı şekilde STEM‘i uygulayan ülkeler. Bizim ülkemizde sağolsun bu sistemin uygulamanmasını Yenilik ve Eğitim Teknolojileri Genel Müdürlüğü’nün (YEĞİ- TEK) sağladı. Henüz daha yolun başındayız bakalım neler olacak. Çocuklarımıza hep söyleriz ya “Herşey hayalle başlar ” bu söze biraz da olsa inanmak gerekiyor. Çocuklarımıza inanın…Sitem etmektense STEM etmek daha iyidir.